Τι είναι η αμβλυωπία ή το “τεμπέλικο” μάτι;
“Τεμπέλικο” ονομάζεται το μάτι που δε βλέπει καλά, επειδή η όραση σε αυτό δεν αναπτύχθηκε φυσιολογικά τα πρώτα χρόνια της ζωής, από τη γέννηση δηλαδή μέχρι την ηλικία των 7-8 ετών. Ο ιατρικός όρος που χρησιμοποιείται γι᾽αυτήν την κατάσταση είναι “αμβλυωπία”. Η αμβλυωπία ξεκινά στην παιδική ηλικία και μπορεί να συνεχιστεί στην ενήλικη ζωή.
Ποιες είναι οι αιτίες της αμβλυωπίας;
Η όραση του παιδιού αναπτύσσεται από τη γέννηση μέχρι την ηλικία των 7 περίπου ετών. Στο χρονικό αυτό διάστημα τα μάτια μαθαίνουν να επικοινωνούν με τον εγκέφαλο. Τα οπτικά νεύρα που συνδέουν τα μάτια με τον εγκέφαλο και μεταφέρουν σε αυτόν τις εικόνες σταδιακά ωριμάζουν. Η ανάπτυξη αυτή είναι πολύ σημαντική για την επίτευξη ευκρινούς όρασης. Προβλήματα που μπορούν να προκύψουν στα πρώτα 7-8 χρόνια της ζωής και να επηρεάσουν αρνητικά την ωρίμανση της όρασης, μπορούν να προκαλέσουν ένα “τεμπέλικο” μάτι.
Αιτίες δηλαδή της αμβλυωπίας μπορεί να είναι:
- Στραβισμός: όταν το ένα μάτι στραβίζει, ο εγκέφαλος του παιδιού προκειμένου να εμποδίσει τη διπλή όραση και τη συνακόλουθη σύγχυση, αγνοεί την εικόνα από το μάτι αυτό με αποτέλεσμα η όραση στο μάτι αυτό να μην αναπτύσσεται σωστά.
- Ανισομετρωπία: όταν το ένα μάτι έχει σημαντικά μεγαλύτερη υπερμετρωπία, μυωπία ή αστιγματισμό από το άλλο (ανισομετρωπία) τότε στέλνει μια πιο θολή εικόνα στον εγκέφαλο. Ο τελευταίος μαθαίνει να αγνοεί τη θολή αυτή εικόνα και κρατά την καθαρή εικόνα του “καλού” ματιού.
- Συγγενής καταρράκτης, συγγενής πτώση βλεφάρου και άλλες παθήσεις: παθήσεις που εμποδίζουν το σχηματισμό καθαρής εικόνας και έτσι τη σωστή ανάπτυξη της όρασης.